نویسنده: Atiqullah Ahmadi

به باور برخی پژوهش‌گران فضای اجتماعی در برخی از مناطق کشور پیش از حاکمیت طالبان، مستعد پروراندن دیدگاه‌های افراط گرایانه و زن‌ستیز این گروه و در واقع بستری آماده برای پذیرش تفکر طالبانی بوده است. به گفته‌ی این پژوهش‌گران بی‌توجهی مسئولان به مسائل فرهنگی و آموزشی و عدم تلاش آنان برای تغییر فضای کنونی و تلطیف روحیه‌ی جامعه باعث شده است که بساط تفکرات افراط گرایانه‌ای چون مخالفت با کار و آموزش زنان هنوز هم در جامعه گسترده باشد. داکتر حمیرا قادری، نویسنده و پژوهش‌گر، در گفت‌وگویی با شبکه‌ی جامعه‌ی مدنی و حقوق بشر (شبکه) می‌گوید، نباید فراموش کرد که مردم افغانستان پیش از دوره‌ی طالبان نیز خشونت آموزشی را تجربه کرده‌اند و این نوع خشونت بیشتر ریشه در سنت‌های جامعه دارد. «در تمام این سال‌ها، حکومت حتی با وزارت‌های معارف و تحصیلات عالی به عنوان یک نهاد سیاسی برخورد کرد. این وزارت‌ها هنوز هم خانه‌ی حقیقی ملت نیستند و سمت‌ و سو دارند. وقتی خودمان در چنین شرایطی استیم، نمی‌توان در مورد همه‌چیز طالبان را مقصر دانست، این گروه به یک بستر آماده‌ی فکری نیاز دارد.» شبکه: مثال مشخصی از آن‌چه با عنوان «بستر آماده‌ی فکری» از آن یاد کردید، هست؟ قادری: به خاطر دارم وقتی طالبان به هرات آمدند، هیچ مناقشه‌ای صورت نگرفت و نیمی از قشر مکتب‌رو که دختران بودند، از تحصیل بازماندند. هیچ اعتراضی در این زمینه در تاریخ هرات ثبت نشده است؛ چون بستر آمده بود. با این‌که ادارات دولتی از جمله وزارت‌های زنان، حج و اوقاف، معارف، تحصیلات عالی و اطلاعات و فرهنگ می‌توانستند به عنوان یک چتر بزرگ حمایتی وارد تک‌تک خانه‌ها شوند و برای تغییر این وضعیت کاری کنند، اما حکومت برای آن سرمایه‌گذاری نکرد و در نتیجه این اتفاق نیفتاد. شبکه: با توجه به آن‌چه گفتید، توافق صلح که در این روزها گفت‌وگو در مورد آن جریان دارد، تا…

برخی پژوهش‌گران به این باورند که مشخص‌نبودن موقف طالبان در رابطه با حقوق زنان در حکومت پس از توافق صلح ممکن است به معنای عدم تغییر در باورهای این گروه نسبت به زنان باشد.داکتر سید عاصف حسینی، پژوهش‌گر، در گفت‌وگویی با شبکه‌ی جامعه‌ی مدنی و حقوق بشر (شبکه) می‌گوید، طالبان هیچ پاسخ واضحی در رابطه با موضوع حقوق زنان نداده‌اند که این به معنای تلاش آنان برای سرکوب‌کردن زنان است. «طالبان جواب صریحی درباره‌ی حقوق زنان در جامعه‌ی احتمالی پساصلح نداده‌اند، این یعنی که آنان سعی می‌کنند زنان را سرکوب کنند، حتی اگر نتوانند به اندازه‌ی گذشته در این کار موفق باشند. این گروه باور ایدئولوژیک خود را تغییر نداده است.»شبکه: آیا حضور زنان در گفت‌وگوهای صلح می‌تواند تاثیری بر رویکرد زن‌ستیزانه‌ی این گروه بگذارد؟حسینی: حضور زنان در گفت‌وگوها یقینا خوب است، اما واقعیت این است که هیچ تاثیری بر روند صلح با گروهی که زنان و حضور آنان را به رسمیت نمی‌شناسد، ندارد.شبکه: به نظر شما تیم مذاکره‌کننده‌ی دولت، به‌ویژه زنانی که در این تیم استند شایستگی و توانایی نمایندگی از زنان و دفاع از حقوق آنان را دارند؟حسینی: بلی، به نظر من آنان شایستگی کافی برای روبه‌رو شدن با گروه طالبان را دارند، اما بحث این است که آنان از یک‌سو نمی‌توانند چیزی فراتر از اجندای دولت بگویند و از سوی دیگر طالبان حضور آنان را به رسمیت نمی‌شناسند و نمادین می‌بینند.شبکه: اگر قرار باشد طالبان برای توافق صلح محدودیت‌هایی در مورد حقوق زنان طرح کنند، موقف حکومت چه باید باشد؟حسینی: حکومت باید سرسختانه در برابر هرگونه محدودیت در مورد حقوق زنان ایستادگی کند. حقوق زنان در شرایط کنونی جامعه‌ی افغانستان در واقع خط سرخ تمام معادلات سیاسی است. اگر حضور فعال زنان در جامعه تضمین شود، جامعه به سوی خوبی پیش خواهد رفت.شبکه: جدا از مسائل امنیتی و مخالفت طالبان که مانعی برای پیشرفت زنان…

در میان نگرانی‌های زنان در مورد پیامدهای مبهم گفت‌وگوهای صلح، شماری به این باورند که اگر رویکرد زنان برای اعاده‌ی حقوق‌شان تغییر نکند و برای یک مبارزه‌ی واقعی اقدام ننکنند، به اهداف‌شان نخواهند رسید.امین احمدی، یکی از اعضای هیات مذاکره‌کننده‌ی صلح، در گفت‌وگویی با شبکه‌ی جامعه‌ی مدنی و حقوق بشر(ازاین به بعد «شبکه») می‌گوید، چنانچه زنان افغان، به راهی که سال‌هاست انتخاب کرده‌اند، ادامه دهند، شکست خواهند خورد «زنان باید در روش‌هایی که در دوره‌ی پس از طالبان به کار گرفته‌اند تجدید نظر کنند؛ چون این‌گونه موفق نخواهند شد، آنان باید برای حقوق خود مبارزه کنند، در غیر این‌صورت شکست خواهند خورد.»شبکه: برخی فعالان زن، تعداد کم نمایندگان زن در ترکیب هیات را، دست کم گرفتن زنان و تلاش‌های آنان عنوان کرده‌اند، نظر شما چیست؟احمدی: اول اینکه، دفاع از حقوق زنان تنها وظیفه‌ی زنان نیست، بلکه مردان نیز دراین بخش مسئول‌اند. دوم این‌که، به باور من کمیت به اندازه‌ی کیفیت مهم نیست، اگر ده‌ها زن نماینده هم در این گروه باشند، اما نتوانند از حقوق زنان دفاع کنند، بی‌فایده خواهد بود. شبکه: به باور شما زنانی که در تیم استند، توانایی نمایندگی از زنان را دارند؟احمدی: تعهد این زنان بد نیست، اما آنچه توانایی آنان برای دفاع از حق زنان را بیشتر می‌کند، هم‌فکری با دیگر اعضای تیم و داشتن پشتوانه‌ی اجتماعی است.شبکه: این پشتوانه‌ی اجتماعی از کجا می‌آید؟همان‌طور که در شروع بحث اشاره کردم، با تلاش زنان برای اعاده‌ی حقوق‌شان، توافق نظر آنان و تشکیل یک جنبش، نوعی مبارزه آغاز خواهد شد، همین مبارزه می‌تواند پشتوانه‌ای قوی برای زنان تیم مذاکره‌کننده باشد، آنان موکلین مشخص‌تر و مبارزی خواهند داشت.آقای احمدی می‌افزاید، زنان با استفاده از شبکه‌های اجتماعی، نشست‌ها، تجمع‌ها و راهپیمایی‌ها می‌توانند اعتراض خود را به گوش دو طرف مذاکره برسانند، دراین صورت مسلم است که اعضای تیم به شکل بهتری می‌توانند از آنان دفاع کنند، اما اگر…

پس از سقوط رژیم طالبان، تغییرات بسیاری در بخش‌های مختلف جامعه به میان آمد که از آن میان می‌توان به دسترسی جوانان، اعم از دختر و پسر به فرصت‌های آموزشی اشاره کرد. این فرصت‌ها در سال‌های اخیر زمینه‌ای برای پیشرفت‌ها و موفقیت‌های بیشتر شده است. حضور زنان در بخش‌های مختلف، از جمله مناصب دولتی و فعالیت‌های اجتماعی بخشی از این موفقیت‌ها است که بسیاری، از آن با عنوان تغییرات عمیق در جامعه یاد می‌کنند و به گفته‌ی آنان صاحبان این موفقیت‌ها، قربانی‌شدن دست‌آوردهای‌شان در گفت‌وگوهای صلح را نخواهند پذیرفت.عارف رحمانی، نماینده‌ی مجلس، در گفت‌وگویی با شبکه‌ی جامعه‌ی مدنی و حقوق بشر(شبکه) می‌گوید، خواسته‌های طالبان حاکی از این است که آنان ولو با یک نام مستعار، خواهان احیای امارت اسلامی استند، اما تغییرات عمیقی در جامعه آمده است و چنین چیزی برای مردم افغانستان پذیرفتنی نیست. «نمی‌توان زنانی را که تا مدارج عالی علمی تحصیل کرده‌اند و صاحب مناصب و کرسی‌های دولتی استند، در جامعه فعالیت می‌کنند یا تجارت‌های خصوصی دارند را نادیده گرفت. همچنین قربانی‌کردن یک نسل جوان شامل چندمیلیون فارغ‌التحصیل دانشگاه که به دنبال تغییر استند نا ممکن است و هیچ‌یک از این موارد را نمی‌توان پذیرفت.»شبکه: شما به تغییراتی در رابطه با حضور زنان در اجتماع و سیاست اشاره کردید و این‌که نادیده گرفته‌شدن این دست‌آوردها پذیرفتنی برای آنان نیست، با توجه به رویکردی که طالبان نسبت به زنان دارند، به باور شما نفس روبه‌رو شدن بانوان با طالبان، چه در جایگاه اعضای تیم مذاکره‌کننده و چه به عنوان نمایندگان رسانه‌ها چه تاثیری بر دیدگاه طالبان خواهد داشت؟رحمانی: به باور من طالبان به نوعی غافل‌گیر شدند، اما چون اصلا تغییری نکرده‌اند این موضوع برای‌شان زیاد مهم نبود و آن‌گونه که باید رفتار نسبتا انسانی و مدنی از خود نشان ندادند. من فکر می‌کنم تا زمانی که طالبان واقعیت‌های عینی اجتماعی، سیاسی و فرهنگی بیست سال گذشته…

برخی فعالان مدنی به این باورند که تیم مذاکره‌کننده‌ی دولت به نوعی ترکیب سهمیه‌بندی‌شده دارد و به همین دلیل نمی‌تواند از تمام مردم افغانستان نمایندگی کند؛ از همین‌رو به گفته‌ی آنان صدا و خواسته‌ی بخش بزرگی از مردم به گوش طرف‌های مذاکره نخواهد رسید.عبدالله احمدی، فعال مدنی در گفت‌وگویی با شبکه‌ی جامعه‌ی مدنی و حقوق بشر (شبکه) می‌گوید، شهروندان، از جمله فعالان جامعه‌ی مدنی، علما، زنان و جوانان نقش مهمی در روند صلح دارند، اما جای صدای اکثر آنان در گفت‌وگوهای صلح خالی است. «چیزی که فعلا در گفت‌وگوهای صلح جای آن خالی است، صدای مردم و خواست آنان است. فعلا گفت‌وگو فقط بین نمایندگان دولت و طالبان است و صدای بخش بزرگی از مردم در آن‌جا شنیده نمی‌شود. من فکر می‌کنم برای رساندن صدای مردم به این نشست، نیاز به یک بسیج همگانی است.»شبکه: در این صورت دیدگاه شما در رابطه با ادعای همه‌شمول بودن تیم مذاکره‌کننده‌ی دولت و نمایندگی آن از تمام مردم چیست؟احمدی: چنین ادعاهایی از طرف حکومت وجود دارد، اما دولت اعضای هیئت مذاکره‌کننده را مانند یک شرکت سهامی انتخاب کرده است. نمایندگان افراد و گروه‌های قدرتمند به اساس سهمیه‌بندی عضو این تیم شده‌اند، مثلا ممکن است نمایندگان زیادی از اقلیت‌ها در این هیئت حضور نداشته باشند. ممکن است در تیم مذاکره‌کننده بعضی مسائل مهم در نظر گرفته شده باشد، اما در کل با توجه به نگرانی‌ها در رابطه با حفظ دست‌آوردها و ارزش‌ها جای بسیاری از افراد، از جمله علمای دیگراندیش، روشنفکران و نمایندگان رسانه‌ها و جامعه‌ی مدنی در این گفت‌وگوها خالی است. خواست ما به عنوان فعالان مدنی این است که نقش واقعی جامعه‌ی مدنی که نظارت بر روند است، به آن داده شود؛ تا اطمینان حاصل شود که با سرنوشت و دست‌آوردهای مردم معامله صورت نمی‌گیرد. متاسفانه تا کنون زمینه‌ی نظارت جامعه‌ی مدنی بر روند گفت‌وگوها فراهم نشده است.شبکه: ارزیابی‌تان از…

از علاقه‌ی خواهرش به درس‌خواندن و تلاش بی‌پایان او برای رسیدن به مدارج بالا می‌گوید؛ از فراغتش با درجه‌ی عالی از مکتب، اشتیاقش برای ادامه‌ی تحصیل در بیرون از کشور و همراهی پدر و مادرشان با او در این راه، آن‌هم در حالی که آن زمان در محل زندگی آنان در دایکندی خانواده‌های زیادی حتی اجازه‌ی درس‌خواندن را به دختران‌شان نمی‌داده‌اند. «آن زمان مردم به دختران خود اجازه‌ی بیرون‌رفتن از خانه یا رفتن به مکتب را نمی‌دادند، اما پدر و مادرم به خواهرم اجازه دادند که برای تحصیل به هند برود.» مریم آزاده حسینی می‌گوید، خواهرش نجیبه در دوران تحصیل در هند، با وجود دشواری‌هایی از جمله دوری از خانواده، به تلاشش برای به پایان‌رساندن دوره‌ی لیسانس ادامه داده است.نجیبه حسینی، پس از پایان دوره‌ی لیسانس در سال 2011 به کشور بازمی‌گردد و در یکی از بخش‌های وزارت معادن و پترولیم مصروف به کار می‌شود. در سال 2014 نجیبه پس از سه‌سال کار در این نهاد و پس از قبول‌شدن در یک بورسیه‌ی تحصیلی در جاپان، بار دیگر با پذیرفتن دشواری‌های زندگی دور از خانواده، برای هموار کردن راه رسیدن به آرزوهایش به خارج از کشور می‌رود.مریم می‌گوید، نجیبه پس از بازگشتن از جاپان، دور از خانواده در فضای گاه امن و گاه ناامن کابل دوباره در شغل قبلی مشغول به کار می‌شود، اما پس از مدتی ناگهان ورق برمی‌گردد.داستان شیرین موفقیت‌های دختری از یک ولایت محروم که با تلاش و تکاپو و پشت سر گذاشتن دشواری‌های فراوان به کامیابی‌های بزرگ رسیده بود، با یک اتفاق هولناک، تلخ می‌شود؛ نجیبه در نتیجه‌ی یک حمله‌ی انتحاری بر موتر کارمندان وزارت معادن و پترولیم برای همیشه از خانواده‌اش جدا می‌شود. مریم می‌گوید: «مدتی پیش از آن اتفاق، 28 سالگی خواهرم را جشن گرفته بودیم.» از اشاره‌ی مریم به نزدیکی جشن تولد و عزای مرگ نجیبه، می‌توان به عمق اندوه و…

شماری از فعالان اجتماعی می‌گویند، حقوق اساسی زنان باید در توافق‌نامه‌ی صلح تضمین شود، در غیر این صورت این توافق‌نامه اعتبار لازم را نخواهد داشت.فهیم فرواک، رییس موسسه‌ی «نه به خشونت» در گفت‌وگویی با شبکه‌ی جامعه‌ی مدنی و حقوق بشر (شبکه) می‌گوید، یکی از مواردی که باید در توافق‌نامه‌ی صلح تضمین شود محفوظ ماندن حقوق زنان است و اگر این موضوع در مذاکرات صلح در نظر گرفته نشود، از اعتبار توافق صلح کاسته خواهد شد. «زنان افغانستان به دلیل ستم سیستماتیکی که در تاریخ بر آنان رفته است، باید مورد حمایت‌های ویژه‌ای قرار گیرند و حقوق اساسی آنان مثل حق آموزش، حق کار و حق مشارکت سیاسی در توافق‌نامه‌ی صلح تضمین شود، اگر این حقوق در مذاکرات از نظر بیفتد، توافق‌نامه‌ی صلحی که امضا می‌شود‌ اعتبار چندانی نخواهد داشت و مورد پشتیبانی مردم افغانستان و جامعه‌ی جهانی قرار نخواهد گرفت.»شبکه: ارزیابی شما از آن‌چه تا کنون در گفت‌وگوهای صلح گذشته است چیست؟ تا چه اندازه می‌توان به نتیجه‌ی آن امیدوار بود؟فرواک: این گفت‌وگوها وابسته به سه متغیر است؛ نخستین متغیر اداره‌ی حاکم در ایالات متحده‌ی امریکا، متغیر دوم تاثیر کشورهای منطقه و متغیر سوم منافع دو طرف مذاکرات است. انتخابات ایالات متحده‌ی امریکا عملا بر گفت‌وگوها سایه افکنده و مذاکرات به صورت بالفعل متوقف است، تعدادی از اعضای هیئت دولت به کابل برگشته‌اند و این‌که در دوحه چه جریان دارد یا در کل چیزی جریان دارد یا نه، مشخص نیست؛ زیرا اطلاعاتی بیرون داده نمی‌شود. آن‌چه از روند جاری مرتبط به صلح ملموس است، تشدید جنگ و افزایش ترور، خشونت و وحشت است و عامل این وضعیت عمال استخبارات کشورهای منطقه‌اند که به دنبال منافع‌شان استند، مثلا برخی این کشورها در تبانی با طرف طالبان در صدد اعمال فشار بر دولت افغانستان‌اند تا این‌گونه وزنه‌ی امتیازات طالبان در میز مذاکره را سنگین‌تر کنند. از سویی هردو طرف در…

برخی زنان فعال به این باورند که زنان افغانستان برای دادخواهی و دفاع از حقوق‌شان، به‌ویژه پس از آغاز گفت‌وگوهای صلح که به ایجاد برخی نگرانی‌ها در رابطه با نادیده گرفته‌شدن حقوق آنان در این مذاکرات انجامیده است، باید دست به ایجاد جنبش‌های مستقل بزنند. این فعالان می‌گویند ظرفیت ایجاد چنین جنبش‌هایی در میان زنان و دختران تحصیل‌کرده‌ی کشور وجود دارد و آنان تنها نیاز به یک محرک دارند.نیلوفر لنگر، روزنامه‌نگار، در گفت‌وگویی با شبکه‌ی جامعه‌ی مدنی و حقوق بشر (شبکه) می‌گوید، نباید فراموش کرد که شمار زیادی از زنان افغان در بیست سال اخیر به مکتب و دانشگاه رفته‌اند، کار کرده‌اند و ظرفیت‌شان را در بخش‌های مختلف به نمایش گذاشته‌اند؛ پس نمی‌توان گفت که ظرفیتی برای ایجاد جنبش‌های مستقل در آنان وجود ندارد. «من این ظرفیت را حداقل در زنان تحصیل‌کرده‌ی افغانستان می‌بینم و به نظر من آنان فقط به انگیزه‌دهی نیاز دارند. به باور من تنها لازم است که یک گروه پیش‌قدم شود، مسئولیت بگیرد و این حرکت را آغاز کند و مسیری را در پیش بگیرد که امکان پیوستن زنان بیشتر را فراهم سازد. فکر می‌کنم که فقط به یک جرقه‌ی کوچک نیاز است و انتظار می‌رود که حداقل زنان باسواد و دانش‌آموخته‌ی کشور وارد چنین جنبش‌هایی شوند.»شبکه: شمار زیادی از زنان، از جمله فعالان مدنی، در جریان گفت‌وگوهایی که با آنان داشته‌ایم از نتایج غیرقابل قبولی که ممکن است گفت‌وگوهای دولت با طالبان برای زنان داشته باشد ابراز نگرانی کرده‌اند، شما چه فکر می‌کنید؛ آیا مذاکره با گروهی که پیشینه‌ی خوبی، به‌ویژه در رابطه با زنان ندارد به جایی خواهد رسید؟لنگر: دولت افغانستان، هیئت گفت‌وگوکننده و متحدان بین‌المللی کشور، که به نحوی نقش نظارتی هم دارند باید بپذیرند و به خاطر داشته باشند که طالبان پیش از هرچیز دیگری یک گروه افراطی دینی است و این گروه مشخصا با موضوعاتی از قبیل حقوق بشر،…

سقوط رژیم طالبان او و خانواده‌اش را با امید زیستن در آرامش خاکی که به آن تعلق دارند از دیاری دیگر به کشور کشاند. او که در هرات زندگی می‌کرد، از صنف نهم عضویت چند انجمن ادبی این ولایت را دریافت کرد و پس از پایان دوره‌ی مکتب و با گذراندن آزمون کانکور وارد دانشکده‌ی ادبیات فارسی دانشگاه هرات شد.یکتا احمدی، بانوی جوان شاعر از اهالی هرات باستان می‌گوید، وقتی خانواده‌اش تصمیم بازگشت به افغانستان را گرفتند، همگی تصور خوبی از زندگی در کشورشان داشتند و او هیچ‌وقت فکر نمی‌کرده است به عنوان یک دختر، در سرزمین پدری‌اش با مشکلاتی روبه‌رو شود.می‌گوید، در تمام سال‌هایی که در افغانستان زندگی کرده، در حال تلاش و مبارزه بوده و شرایط افغانستان از او یک دختر مبارز ساخته است. «سال‌های زیادی در افغانستان زیستم و در این مدت تلاش و مبارزه کردم، هرگز از این‌که تصمیم گرفتیم به کشور برگردیم پشیمان نیستم؛ چون افغانستان از من یک دختر قوی، شجاع و مبارز ساخت، محیط آن‌جا از من یک یکتای نترس ساخت و به من مستقل‌بودن را آموخت.» بانو احمدی می‌گوید، از زمانی که به یاد دارد مصروف فعالیت در بخش زنان بوده و کوشش کرده است از هر راه ممکن از جمله شعر، به بازگو کردن مشکلات زنان و دفاع از حق آنان بپردازد. «شرایط زنان در افغانستان مرا به این واداشت که برای برابری حقوق زن و مرد و بالا بردن سطح آگاهی زنانی که از حقوق خود بی‌خبرند یا کمتر در مورد آن می‌دانند تلاش کنم، هرچند شاید این تلاش اندک بود، اما سعی می‌کردم از طریق فعالیت‌های مدنی و شعر که تنها سلاح من بود در مقابل آن‌چه در اطرافم اتفاق می‌افتاد واکنش نشان بدهم.» او که چندسالی است دوباره مهاجر شده است می‌گوید، یکی از مشکلات و دغدغه‌هایی که در افغانستان داشته این بوده که شعرهایش گاهی به دلیل…

شماری از پژوهش‌گران اجتماعی می‌گویند، اگر در حکومت پس از توافق صلح حقوق شهروندان، به‌ویژه زنان نادیده گرفته شود و عدالت اجتماعی تامین نشود، صلح به دست آمده پایدار نخواهد بود. ابراهیم داریوش، پژوهش‌گر اجتماعی و استاد دانشگاه، در گفت‌وگویی با شبکه‌ی جامعه‌ی مدنی و حقوق بشر (شبکه) می‌گوید، حالت قطع جنگی که در آن مردم در تکاپوی دست‌یابی به حقوق‌شان باشند را نمی‌توان صلح نامید. «حتی اگر جنگ در کوتاه‌مدت پایان یابد و آتش‌بس برقرار شود، از آن‌جایی که حقوق مردم اعاده و عدالت تامین نمی‌شود، مردم در تلاش دست‌یابی به حقوق‌شان خواهند بود. پای چنین صلحی همیشه لنگ است و هر لحظه امکان فرو ریختنش وجود دارد. حالتی که در آن حقوق مردم مصون نباشد و شهروندان آزادی فردی نداشته باشند صلح نیست.» شبکه: ارزیابی شما از آن‌چه تا کنون در مذاکرات گذشته است چیست؟ تا چه اندازه می‌توان به نتیجه‌ای مطلوب امیدوار بود؟ داریوش: من فکر می‌کنم گفت‌وگوهای صلح با گذشت هر روز مبهم‌تر می‌شود، کاهش خشونت‌ها که یکی از پیش‌شرط های گفت‌وگوها بود هنوز محقق نشده و برعکس خشونت‌ها افزایش یافته است. از سوی دیگر بخش کلانی از این گفت‌وگوها به عوامل خارجی، از جمله انتخابات ایالات متحده‌ی امریکا وابسته است؛ ممکن است گفت‌وگوهای صلحی که گرداننده‌ی آن دستگاه دولت آقای ترامپ، به‌ویژه آقای خلیل‌زاد بود مبهم‌تر شود. با توجه به این مسائل من فکر می‌کنم حداقل در کوتاه‌مدت نمی‌توان به این مذاکرات خوش‌بین بود. شبکه: به نظر شما گفت‌وگو با گروهی که پیشینه‌ی خوبی، به‌ویژه در رابطه با زنان ندارد چه پیامدی برای حضور اجتماعی و سیاسی زنان خواهد داشت؟ داریوش: طالبان فقط پیشینه‌ی زن‌ستیزی ندارند، بلکه پیشینه‌ی انسان‌ستیزی دارند، آنان با اقلیت‌های قومی و مذهبی برخورد بسیار خصمانه‌ای داشتند و نیروهای متخاصم سیاسی‌شان با اقلیت‌های سیاسی به شکل بسیار خشنی برخورد می‌کردند، طالبان با محیط زیست و میراث‌های فرهنگی افغانستان نیز مشکل…